De professional doctorate (hierna te noemen PD) is een doctoraatsprogramma dat wordt aangeboden door de hogescholen van Nederland. Het is een leertraject gericht op de (beroeps)praktijk dat opleidt tot hooggekwalificeerde, onderzoekende professionals die ‘leren interveniëren in complexe praktijken’ op niveau 8 van het European Qualification Framework. Het is hiermee gelijkwaardig aan, maar verschillend van de PhD die bij universiteiten wordt aangeboden. PD-kandidaten leren handelingskennis, processen en producten te ontwikkelen voor het tot stand brengen en valideren van interventies bij complexe praktijkvraagstukken.
Op dit moment heeft de professional doctorate geen wettelijk beschermde status en levert dus geen graad en/of officiële titel op, zoals dit wel het geval is voor de Associate degree, Bachelor, Master en PhD. Wettelijk beschermd betekent dat de graad en/of titel alleen mag worden afgegeven door in de wet aangewezen instellingen voor een traject dat voldoet aan de wettelijk gestelde (kwaliteits-)eisen. De kandidaat ontvangt dan na afronding een (geregistreerd) getuigschrift en mag de graad of titel in de eigen naamsvermelding gebruiken.
Om de professional doctorate ook een wettelijk beschermde status te geven, is een wetswijzigingstraject nodig. Zodat de graad en/of titel Professional doctorate verankerd wordt in de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk Onderzoek (WHW).
De pilot beslaat zeven jaar (2023-2029) en beslaat zeven domeinen: Kunst & Creatief, Gezondheid & Welzijn, Maritiem, Onderwijs: innoveren & professionaliseren, Techniek & Digitalisering, Leisure, Tourism & Hospitality en Energie & Duurzaamheid. Er zijn 25 hogescholen betrokken bij de pilot. In dit overzicht is weergegeven welke hogescholen bij welke domeinen zijn betrokken.
De pilot is belangrijk om te laten zien dat:
De ambitie is PD-programma’s te ontwikkelen die meerwaarde hebben voor de samenleving, het werkveld en het onderwijs en daarmee een aanvulling zijn op de bestaande PhD- en PDEng-trajecten van universiteiten.
Het PD-programma draagt bij aan verdieping en verbreding van het praktijkgerichte onderzoek in het hbo en helpt te voorzien in de behoefte in de samenleving aan kort-cyclische innovatie en direct toepasbare handelingskennis. Een PD-programma helpt het hbo in haar bijdrage aan een meer duurzame, inclusieve, rechtvaardige, gezonde en veilige samenleving.
Het PD-programma helpt tevens voorzien in de toenemende behoefte aan ‘onderzoekende professionals’: hoogopgeleide professionals die in staat zijn complexe beroepsgerichte kennis- en ontwerpvragen op te pakken en zo bij te dragen aan duurzame innovatie. Het PD-programma voorziet met haar profiel in een vraag naar onderwijs boven masterniveau voor degenen die zich vooral willen bekwamen in praktische innovatie.
Het PD-programma maakt een doorlopende leerlijn bachelor, master, doctorate mogelijk in de beroepskolom die voorziet in de behoefte aan beroepsgerichte professionals. Een PD-programma met een internationaal erkende graad geeft een nieuw carrièreperspectief, zowel aan onderzoekers als aan praktijkprofessionals.
Het PD-programma draagt bij aan de kwaliteit van het hbo-onderwijs en -onderzoek en zou de aantrekkingskracht van het hbo op vwo’ers en internationale studenten kunnen vergroten. Eveneens voorziet het PD-programma in een behoefte van professionalisering van hbo-docenten en vergroot de aanwezigheid van PD-programma’s binnen een hogeschool de mogelijkheid van het aantrekken van docenten met een doctorsgraad door het stimuleren van de onderzoekscultuur. PD-trajecten bieden tevens een versterking van de onderzoeksgroepen met docentonderzoekers die nog beter in staat zijn te werken aan praktijkgericht onderzoek en hun banden met de praktijk versterken. Derhalve zijn PD-kandidaten altijd gelieerd aan hbo-onderzoeksgroepen en/of individuele lectoraten. De PD-trajecten zijn een waardevolle en noodzakelijke toevoeging aan het palet van onderzoeksprojecten van lectoraten en onderzoeksgroepen. En de aanwezigheid van een PD-programma helpt de concurrentiepositie van het hbo te versterken in Europese onderzoekssamenwerking. In domeinen waarin een academische pendant geheel of gedeeltelijk ontbreekt zoals in de Kunsten en Maritiem is het PD-programma cruciaal voor het aantrekkelijker maken van het Nederlandse hbo. Geïnteresseerde kandidaten kiezen nu vaak voor een praktisch georiënteerde opleiding in het buitenland.
Bij het PD Gezondheid en Welzijn werken twee professionele domeinen samen, Gezondheid en Welzijn. De belangrijkste reden voor deze keuze is dat vooral de complexere uitdagingen op beide domeinen nauw met elkaar verweven zijn: gezondheidsvraagstukken en welzijnsvraagstukken beïnvloeden elkaar over en weer. Het verder ontwikkelen van een integrale en ook op preventie gerichte aanpak is noodzakelijk om werkelijke innovaties te bewerkstelligen in de dienstverlening aan burgers en samenleving binnen deze professionele domeinen. PD-kandidaten zullen hieraan tijdens en na de succesvolle afronding van hun PD-traject waardevolle bijdragen leveren. Daarmee vervullen zij een belangrijke brugfunctie tussen beide domeinen.
Kijk voor een uitgebreide lijst van vragen en antwoorden op de website van de VH